De toepassing van AI in de zorg is nu niet meer weg te denken. Radiologen vormden de eerste groep specialisten die AI-beeldherkenning gebruikten om afwijkingen in scans en foto’s op te sporen. Inmiddels doet AI overal zijn intrede: bij de monitoring in de thuiszorg, bij diagnostische ondersteuning, maar ook bij het verlichten van administratieve processen, zoals het uitwerken van consultgesprekken.
Leon van Toorenburg, manager ICT van de Sint Maartenskliniek, hield onlangs in ICT & Health een krachtig pleidooi om zorgvuldig om te gaan met deze ontwikkeling. “Leveranciers van EPD-systemen, verzekeraars en technologiebedrijven bouwen ecosystemen waarin data niet alleen worden opgeslagen, maar ook geanalyseerd, verhandeld en gebruikt voor AI-modellen. De vraag is niet langer of data waarde vertegenwoordigen, maar van wie die waarde is – en in wiens belang zij wordt benut”, stelt hij.
In andere sectoren ligt de aandacht bij de inzet van data en AI vooral op het bereiken van een hogere efficiëntie. “In de zorg raakt digitalisering aan iets fundamenteler: vertrouwen,” signaleert Van Toorenburg. “Patiënten geven hun data niet omdat het moet, maar omdat ze erop vertrouwen dat die ten dienste staan van hun gezondheid. Dat vertrouwen is het sociale kapitaal waarop de hele digitale zorg rust.” Daarom noemt hij de zorg het morele laboratorium van onze digitale samenleving. De uitdaging is niet om AI tegen te houden, maar om het mensgericht in te zetten, met de juiste governance en transparantie.
AI is een belangrijk onderwerp in recente Europese initiatieven en regulering. Zo stelt bijvoorbeeld de Medical Device Regulation (MDR)-verordening strikte eisen aan risicobeheer, validatie en kwaliteitsborging bij het gebruik van AI als medisch hulpmiddel. De AI Act reguleert de veilige en transparante inzet van AI, met extra regels voor hoog-risico toepassingen zoals diagnostiek en triage. De EHDS bevordert veilige, toegankelijke data uitwisseling voor secundair gebruik. De praktische uitwerking van deze regulering is in veel gevallen nog in volle gang. Wil je als ICT-leverancier ook meepraten over de randvoorwaarden voor verantwoorde inzet van digitale technologie in de zorg? Meld je aan voor het lidmaatschap van OIZ.